Sement ishlab chiqarish jadallik bilan oshmoqda
Qurilish uchun eng zarur mahsulotlardan biri bo‘lgan sement zamonaviy texnologiyalar joriy etilgandan beri yuz yildan ortiq vaqt davomida qo‘llanib kelmoqda. Ilgari turli materiallar qo‘llanilgan bo‘lsa-da, sement bir asrdan beri o‘z ahamiyatini yo‘qotgani yo‘q.
12 yildan buyon sement viloyatimizning jahon bozoriga chiqarilayotgan asosiy boyliklaridan biridir. 2013-yilda ochilgan va o‘tgan yili ikkinchi bosqichi ishga tushirilgan Lebap sement zavodi bir necha yildirki yiliga 1 million tonnadan ortiq sement ishlab chiqarmoqda.
Dunyo bo‘yicha har yili 4 milliard tonnadan ortiq sement ishlatiladi. Bu mahsulotning aylanmasi 12,5 milliard dollardan oshadi. Bu ma’lumotlar sementning kundalik hayotimizdagi ahamiyatini yaqqol ko‘rsatadi.
Arkadagimiz shunday deydi:
«Qurish va yaratish — Berkarar döwletimiziň täze eýýamynyň Galkynyş döwriniň asosiy yo‘lidir. Insonlar hayot sharoitlarini yaxshilash maqsadida qurilish va sanoatda yirik innovatsion loyihalar amalga oshirilmoqda. Shahar va qishloqlarimizning o‘zgarayotgan qiyofasi iqtisodiy o‘sishimizning yorqin misolidir».
Mamlakatimizdagi ilk “aqlli shahar” bunga yorqin misoldir — unda hali ham yangi binolar qad rostlamoqda. Viloyatimizda ham ko‘plab qurilish ishlari olib borilmoqda. Bu jarayonda sement eng asosiy materialdir.
Köýtendag, Köpetdag va Uly Balkan tog‘lari etaklarida joylashgan zavodlar yiliga 3 million tonnadan ortiq sement ishlab chiqaradi. Yaqin kelajakda bu ko‘rsatkich 4–4,5 million tonnagacha yetishi mumkin. Mahsulotning bir qismi ichki ehtiyoj uchun sarflansa, bir qismi eksport qilinadi.
Lebap sement zavodi mamlakat sementining uchdan bir qismini ishlab chiqaradi. Bu yil zavod ishlab chiqarish hajmini o‘tgan yillarnikidan oshirdi.
2023-yilda 1,1 million tonna, o‘tgan yili 1,18 million tonna sement ishlab chiqarildi. Joriy yilning 11 oyida esa 1 million 386 ming tonna sement ishlab chiqarildi — bu 12 yillik tarixdagi eng yuqori ko‘rsatkichdir.
O‘tgan yilgi 1 million 30 ming tonna ko‘rsatkich bilan solishtirilsa, ishlab chiqarish 350 ming tonnadan ko‘proqqa oshgan — o‘sish 34%dan ortiq.
Zavodning yiliga 2 million tonnagacha sement ishlab chiqarish imkoniyati mavjud — bu mamlakat bo‘yicha ishlab chiqarilayotgan sementning deyarli yarmidir. Sanoat bu darajaga tez orada yetadi.
Zavod baland tog‘lar etagida joylashgani uning uzoq kelajak uchun barpo etilganini, ko‘p avlodlarga xizmat qilishini ko‘rsatadi.
