Türkmenistan’ın BM Genel Kurulu’nun 80. Oturumundaki Öncelikli Görüşleri
Türkmenistan Devlet Haber Ajansı (TDH) verilerine göre, Türkmenistan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 80. yıl dönümü oturumuna katılımı, uluslararası barış, sürdürülebilir kalkınma ve güven ilkelerine dayanan yeni girişimlerin sunulması ile özel bir önem kazandı. Ülkemiz bu oturumu sadece dünya diplomasisinin önemli bir aşaması olarak değil, aynı zamanda barış ve istikrarın pekiştirilmesine yönelik çabalara önemli bir katkı olarak görmektedir.
Barış ve Güvenlik: Tarafsızlık Çerçevesinde Yeni Girişimler
Türkmenistan’ın siyasi görüşlerinin temelinde uluslararası barış ve güvenliğin güçlendirilmesi yer almaktadır. Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov liderliğinde Türkmenistan, olumlu Tarafsızlık politikasının barışçıl ilişkilerin temelini oluşturduğunu savunmaktadır. Bu doğrultuda ülkemiz, BM’nin ilgili Kararı doğrultusunda “Barış ve güvenlik için Tarafsızlık ilkelerinin uygulanması üzerine özel bir rehber” hazırlanması ve Aşkabat’ta “Barış için Arabuluculuk Odası” kurulması girişimlerini sundu.
Ayrıca 2025 yılında Aşkabat’ta Türkmenistan’ın kalıcı Tarafsızlığının 30. yılına adanmış uluslararası bir forum düzenlenmesi ve BM Genel Kurulu gündemine “Barış ve güvenlik adına Tarafsızlık” adlı yeni bir maddenin eklenmesi planlanmaktadır. Tüm bu girişimler Türkmenistan’ın uluslararası barışa olan bağlılığının kanıtıdır.
Sürdürülebilir Kalkınma, Ulaşım ve Enerji: Yeni Küresel Girişimler
Türkmenistan, BM çatısı altında sürdürülebilir kalkınma politikasını sürekli desteklemektedir. Bu alanda Türkmenistan tarafından sunulan önemli girişimlerden biri, BM Sürdürülebilir Ulaşım On Yılı’nın (2026–2035) ilan edilmesi teklifidir. Ayrıca ülke, “Açık ve güvenilir enerji akışlarının sağlanması” ve “Dünya dijital entegrasyon platformunun” oluşturulması ile ilgili önemli belgeleri BM’nin ilgili organlarına sunmaktadır.
Türkmenistan, enerji alanında güvenilir bir ortak olmanın yanı sıra, bilgi ve iletişim teknolojilerinin sadece barış ve kalkınma amaçlarına hizmet etmesi gerektiğini savunmaktadır.
Çevre, İklim Değişikliği ve Su Kaynakları: Bölgesel ve Küresel İşbirliği
Türkmenistan, çevre koruma, özellikle iklim değişikliği, su kaynakları ve çölleşmeyle mücadele konularında uluslararası girişimler sunmaktadır. Amu Derya ve Seyhun havzalarına ilişkin bölgesel sözleşmelerin hazırlanması ve Orta Asya’da çölleşme ile mücadele için bölgesel bir merkezin kurulması önerilmektedir.
Ayrıca Türkmenistan, BM’nin Aral Denizi havzası için özel programının hazırlanmasına aktif katılmakta ve 2026 yılında Hazar Deniz Ekoloji Forumu’nun ikincisini düzenlemeyi hedeflemektedir.
İnsani İşbirliği ve Kültürel Diyalog: Halklar Arasında Güveni Güçlendirmek
Türkmenistan, uluslararası insani işbirliğin genişletilmesine özel önem vermektedir. BM çerçevesinde “Kadınlar, barış ve güvenlik” ve “Gençler, barış ve işbirliği” temalı uluslararası danışma toplantıları düzenlenmesi önerilmektedir.
