Türkmenistan’ın Küresel Öneme Sahip Tarihî Girişimleri Uluslararası Tanınırlık Kazanıyor

Türkmenistan’ın Küresel Öneme Sahip Tarihî Girişimleri Uluslararası Tanınırlık Kazanıyor
Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun yüksek kürsüsünden dünya kamuoyuna hitap etti.

BM Genel Kurulu’nun 80. oturumunun genel siyasi tartışmalarında konuşan Devlet Başkanımız, mevcut uluslararası durumun “barış ve güvenliğin desteklenmesi yönünde devletlerin ve uluslararası kuruluşların uyumlu hareketlerine yönelik somut adımların gerekliliğini” ortaya koyduğunu belirtti. Türkmenistan Cumhurbaşkanı, ülkenin tarafsızlık statüsünün dış politikanın temel direği olduğunu ve dünya istikrarını sağlamlaştırmada önemli bir araç olmaya devam ettiğini özellikle vurguladı.

Barış ve Güvene Stratejik Yaklaşım

Türkmenistan, oturum gündemine “Tarafsızlık – Barış ve Güvenliğin Yararına” başlıklı bir maddenin dahil edilmesini önerdi. Serdar Berdimuhammedov’a göre, tarafsızlık BM’nin barış inşası stratejisinin etkin bir mekanizması olarak kendini kanıtlamıştır.

Cumhurbaşkanı, Aşkabat’ın bu yıl ortaya koyduğu girişim doğrultusunda 2025 yılının “Barış ve Güven Yılı” ilan edildiğini hatırlattı. Aralık ayında Türkmenistan'da bu önemli olaya ithafen üst düzey büyük bir forum düzenlenecek. Ayrıca, kültür, barış ve güven konularına adanmış bir Dünya Zirvesi düzenlenmesi ve devletlerarası ilişkilerin ortak temeli olarak uluslararası güven kodunun hazırlanması önerildi.

Orta Asya ve Kültürel Diyalogun Rolü

Türkmenistan lideri, Orta Asya'yı “yüzyıllar boyunca Doğu ile Batı arasında medeniyetlerin köprüsü” olarak nitelendirerek bölgenin potansiyeline özel önem verdi. Cumhurbaşkanı, BM ile iş birliği içinde, bölge ülkeleri, diğer devletler ve uluslararası kuruluşların katılımıyla “Barışçıl Birlikte Yaşam Alanı” başlıklı uluslararası bir forum düzenlenmesini teklif etti.

Ayrıca, anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesinde diplomasinin ve tarafsız platformların önemini vurgulamak amacıyla Uluslararası Arabuluculuk Günü ilan edilmesi önerildi.

Sürdürülebilir Kalkınma, Ulaştırma ve Enerji

Devlet Başkanı, Türkmenistan’ın 2030 yılına kadar olan sürdürülebilir kalkınma hedeflerine bağlılığını vurguladı ve 2026–2035 yılları için BM Sürdürülebilir Ulaşım On Yılı ilan edilmesini önerdi.
Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov şunları söyledi:

“Bu adım, ulaşım koridorlarının geliştirilmesi ve tüm devletler için erişilebilirliğinin sağlanması konusunda dünya toplumunun çabalarını birleştirmeye olanak tanıyacaktır.”

Türkmenistan ayrıca, “Sürdürülebilir Kalkınmada Güvenilir ve İstikrarlı Enerji Bağlantısının Temel Rolü” başlıklı bir Karar Taslağı sundu ve Küresel Dijital Entegrasyon Platformu oluşturulması önerisinde bulundu.

Çevre ve İklim

Türkmenistan Cumhurbaşkanı, Orta Asya’da çölleşmeyle mücadele için bir Bölgesel Merkez kurulması girişimini açıkladı. Önemli öneriler arasında 2026 yılında Hazar Ekoloji Forumu düzenlenmesi ve daha önce Aşkabat tarafından sunulan Hazar Ekoloji Girişimlerinin geliştirilmesi yer alıyor.
Ayrıca Türkmenistan, dilsel ve kültürel çeşitliliğe saygı çerçevesinde Uluslararası Çok Dilli Diplomasi Günü ilan edilmesini teklif etti.

BM ile İş Birliği

Serdar Berdimuhammedov, BM ile iş birliğini Türkmenistan’ın stratejik önceliği olarak tanımladı. BM’nin “dünya çapında yasal itibara sahip tek evrensel kuruluş” olduğunu özellikle vurguladı.
Devlet Başkanı, uluslararası barış ve iş birliğinin hukuki temelini güçlendirmek amacıyla 2028 yılının Uluslararası Hukuk Yılı ilan edilmesini önerdi.