Bilim insanları yüksek zekânın sırrını çözdü

Yüksek akıl yürütme yeteneğine sahip kişiler, nesnelerin uzaydaki konumlarını daha iyi temsil eden zihinsel haritalar oluşturabiliyor. Bu sonuca Max Planck İnsan Bilişsel ve Beyin Bilimleri Enstitüsü’nden nörobilimciler ulaştı. Çalışma Cell Reports dergisinde yayımlandı.

Bilim insanları, zekânın temel özelliklerinden birinin beynin deneyim öğeleri arasındaki ilişkileri nasıl kodladığıyla bağlantılı olabileceğini kanıtladı. Bu süreç özellikle hafıza ve mekânsal yönelimden sorumlu olan hipokampus bölgesiyle ilgilidir.

Deneyde katılımcılar, sanal bir ortamda nesnelerin konumlarını ezberlediler. Birkaç eğitim seansından sonra, her nesnenin yerini neredeyse hatasız olarak yeniden tanımlayabildiler. Fonksiyonel MRG kullanılarak hipokampusun etkinliği ölçüldü ve ilginç bir sonuç bulundu:
“Akışkan zekâ” seviyesi (yeni problemleri çözme ve örüntüleri tanıma yeteneği) ne kadar yüksekse, beyin nesneler arasındaki mesafeleri o kadar güçlü temsil ediyordu — sanki zihinsel bir harita oluşturuyordu.

Bu ilişki, hafıza kapasitesi ve görev doğruluğu hesaba katıldığında bile geçerli kaldı. Yani zekâ, sadece hatırlanan bilgi miktarına değil, beynin deneyim öğeleri arasındaki ilişkileri nasıl yapılandırdığına bağlıydı.

“Verilerimiz, zekânın insanın dağınık bilgileri esnek düşünmeyi ve karar vermeyi destekleyen bütünleşik bir bilişsel yapıya dönüştürebilme yeteneğine bağlı olabileceğini gösteriyor,” diye açıkladı araştırmanın yazarları Rebecca Tenderra ve Stefanie Teves.

Araştırmacılara göre hipokampus yalnızca bir hafıza deposu değildir; aynı zamanda bilgiyi yapılandırılmış şemalar hâlinde düzenleyen bir merkezdir. Bu yetenek, insanların daha hızlı uyum sağlamasına, yeni sorunları çözmesine ve eksik bilgilerden bile sonuç çıkarabilmesine olanak tanır.

Bilim insanları, bu etkinin yalnızca mekânsal ilişkilerde değil, aynı zamanda mantıksal ve kavramsal bağlantılarda da geçerli olup olmadığını, ayrıca bu mekanizmaların yaşla birlikte nasıl geliştiğini araştırmayı planlıyor.