ilim İnsanları: Kafein, Antibiyotiklerin Etkinliğini Azaltabilir
Günlük beslenmede yer alan bazı maddeler — özellikle kafein — bakterilerin antibiyotiklere karşı direncini fark edilmeden etkileyebiliyor. Bu sonuca Almanya’daki Tübingen ve Würzburg üniversitelerinden bilim insanları ulaştı. Araştırmanın sonuçları PLOS Biology dergisinde yayımlandı.
Çalışmada araştırmacılar, antibiyotiklerden reçeteli ilaçlara ve gıda bileşenlerine kadar toplam 94 farklı maddeyi test etti. Bulgular, bazı besin bileşenlerinin Escherichia coli (E. coli) bakterisinin gen ifadelerini sistematik olarak etkileyebileceğini ortaya koydu. Bu genler, bakteri hücresine hangi moleküllerin girip hangilerinin dışarı atılacağını düzenleyen taşıyıcı proteinleri kontrol ediyor.
Araştırmacılar özellikle kafein üzerine yoğunlaştı. Kafeinin, E. coli’de Rob adlı düzenleyici geni aktive ettiği, bunun da taşıma sisteminde zincirleme değişikliklere yol açtığı belirlendi. Bu değişiklikler sonucunda, bakteriler siprofloksasin gibi antibiyotikleri daha az emiyor ve bu da tedavi etkinliğini azaltıyor. Bilim insanları bu etkileşimi antagonistik olarak tanımlıyor.
Dikkat çekici bir diğer bulgu ise, E. coli’nin yakın akrabası olan Salmonella enterica bakterisinde aynı etkinin gözlenmemiş olması. Birçok Salmonella enterica serotipi insanlarda tifo, paratifo ve salmonelloz gibi hastalıklara neden oluyor. Bu da benzer mikroorganizmaların bile dış uyarıcılara farklı tepkiler verebileceğini — muhtemelen taşıyıcı sistemlerindeki yapısal farklılıklar nedeniyle — gösteriyor.
Araştırmanın ortak yazarlarından Christoph Binsfeld, “Verilerimiz, kafein gibi basit bileşiklerin bile bakteri genleri üzerinde ince ama tutarlı etkiler yaratabileceğini gösteriyor,” dedi.
Bilim insanlarına göre, bakterilerin mutasyon kaynaklı olmayan, davranışsal adaptasyonlara dayalı düşük seviyeli direnç mekanizmalarını anlamak, enfeksiyon tedavisinde yeni stratejilerin geliştirilmesinde kritik bir rol oynayabilir.
