Çärjew tumanidagi uzumzorlarning mo‘l hosil sir-asrorlari
Çärjew tumanidagi “Jeýhun” dehqon birlashmasiga qarashli ijarachi bog‘bonlar turli mevali daraxtlar bilan bir qatorda uzum yetishtirish, undan mo‘l hosil olish borasida yillar davomida sinovdan o‘tgan boy tajribaga ega. Halmämmet Saparow boshchilik qilayotgan ijarachi dehqonlar guruhi nafaqat tuman, balki butun Lebap viloyatida yaxshi tanilgan.
Bu yerda ko‘plab tajribali bog‘bonlar mehnat qilmoqda. Ulardan biri Mükkerem Açilowa 1989-yildan buyon uzum yetishtirish bilan shug‘ullanib kelayotganini aytadi. Hozirda 1 gektarlik uzumzorida parvarish ishlari mavsumiy agrotexnik talablarga muvofiq amalga oshirilmoqda va Mükkerem momoning kasbini shogirdlari muvaffaqiyatli davom ettirmoqda.
— Ha, bizda uzumchilikda yaxshi natijalar ko‘rsatgan tajribali bog‘bonlar juda ko‘p. Maxsus bog‘dorchilikka ixtisoslashgan dehqonlar guruhimizga biriktirilgan 62 gektar yerning 31 gektarini uzumzorlar egallagan. Qolgan maydonlarda o‘rik, olxo‘ri, mushmula va olmalar yetishtiriladi. Guruhimizda 70 nafar ijarachi bog‘bon bor. Har yili uzumzorlarimizdan yuqori hosil olib, yaxshi natijalarga erishmoqdamiz. “Otaning kasbi — bolaga halol” deganlaridek, bog‘bonlarimizning ko‘pchiligi bog‘bon oilalaridan chiqqan. Bir necha yildan buyon 1 gektar yerda uzum parvarish qilayotgan Myrat Öräýew uzumchilik sirlarini otasi Rejepbaý akadan o‘rgangan. Rejepbaý aka 34 yil bog‘dorchilik bilan shug‘ullanib, ko‘plab shogirdlar tayyorlagan. Ulardan biri Emirjan Saparow bo‘lib, 25 yildan buyon uzumchilik bilan qiziqib, yuqori natijalarga erishib kelmoqda, — deydi guruh rahbari Halmämmet Saparow.
Guruhdagi yana bir taniqli tajribali bog‘bon Mamurjan Jumaýew 1990-yildan buyon uzum yetishtirish bilan shug‘ullanib kelmoqda. U uzum parvarishining nozik tomonlarini akasi Narbaýdan o‘rgangan. Hozirda uning uzumzorida turli xil uzum navlaridan 1250 tup bor.
— Hozir 1 gektar yerimda hosildorligi yuqori bo‘lgan erta, o‘rta va kechpishar uzum navlarining 5 turi bor. Chet eldan keltirilgan “Awatar” navini ham sinovdan o‘tkazyapmiz. Bu uzum turi banan va qulupnayga o‘xshash o‘ziga xos ta’mga ega. Kelgusida uni mahalliy tuproq-iqlim sharoitiga moslashtirib, uzum navlarini ko‘paytirish imkoniyatimiz bor, — deydi Mamurjan Jumaýew.
U uzumni vegetativ — chig‘anoq orqali ko‘paytirayotganini, har gektar yerga 350 kg superfosfat, 200 kg gacha kaliyli o‘g‘itlar, shuningdek, 10 tonnaga yaqin organik o‘g‘it solayotganini qo‘shimcha qildi. Uning aytishicha, uzum chig‘anoqlari qish mavsumida, yanvar-fevral oylarida kesiladi.
— Mehnatimizning qadrlanishi, shuningdek mamlakatimizda keng miqyosda amalga oshirilayotgan ishlarga axborot berishda Türkmenistanyň Agrar partiýasynyň Çärjew tuman qo‘mitasi va Türkmenistanyň Kasaba uyushmalari tuman bo‘limi xodimlari faol ishtirok etmoqda. Ilg‘or bog‘bonlarga jamoat tashkilotlari tomonidan rag‘batlantiruvchi sovg‘alar va Faxriy yorliqlar topshiriladi. Kelgusida ham mamlakatimizda uzumchilikni rivojlantirish yo‘lida kuch-g‘ayratimizni ayamagan holda o‘z hissamizni qo‘shamiz. Türkmen qishlog‘ining ravnaqi uchun tinimsiz harakat qilayotgan, dehqonlarga yerda mo‘l hosil yetishtirib, halol boyishlari uchun keng imkoniyatlar yaratib bergan Gahryman Arkadagymyza va Arkadagly Gahryman Serdarymyza cheksiz minnatdorchilik bildiraman, — deya yurakdan chiqqan tilaklarini bildirdi tajribali bog‘bon Mamurjan Jumaýew.
