Pomidor: kelib chiqishi, sogʻliq uchun foydasi va yetishtirish usullari
Pomidor dunyodagi eng koʻp tarqalgan sabzavotlardan biridir. U Janubiy Amerikada — asosan hozirgi Peru va Ekvador hududlarida paydo boʻlgan. 2500 yil avval inklar va aztaklar pomidorni yetishtirishni boshlagan. 16-asrda ispanlar uni Yevropaga olib kelgan va u yerdan butun dunyoga tarqalgan. Avvaliga bezak oʻsimligi deb qaralgan pomidor, vaqt oʻtishi bilan ovqatbop va foydali sabzavot sifatida tan olingan
.Sogʻliqqa foydalari
a) Likopin moddasi boy
Likopin kuchli antioksidant boʻlib, prostata va ichki a'zolar saratonidan himoya qiladi.
b) Vitaminlarga boy
Pomidor A, C, K va B9 (folat kislotasi) vitaminlariga boy. Bu vitaminlar immunitetni kuchaytiradi, koʻrishni va teri salomatligini yaxshilaydi.
c) Yurak-qon tomir tizimini qoʻllab-quvvatlaydi
Pomidordagi kaliy va tolalar qon bosimini tartibga soladi, yurak faoliyatini yaxshilaydi.
d) Ovqat hazm qilishga yordam beradi
Pomidordagi tolalar ichak faoliyatini yaxshilaydi va toksinlarni chiqaradi.
e) Ozish uchun foydali
Kam kaloriyali va suvga boy pomidorlar dietalar uchun ideal sabzavot hisoblanadi.
Yetishtirish usullari
a) Urugʻdan yetishtirish
Urugʻlar mart–aprel oylarida, 1–2 sm chuqurlikda issiq joyda ekiladi. 7–14 kunda nihollar paydo boʻladi.
b) Koʻchat koʻchirish
25–40 kundan keyin koʻchatlar 40–60 sm masofada ochiq yerga yoki issiqxonaga koʻchiriladi.
c) Oʻgʻitlash va parvarish
Azot, fosfor va kaliyga boy oʻgʻitlar bilan oziqlantirish kerak. Sugʻorish, begona oʻtlarni tozalash muhim.
d) Kasallik va zararkunandalarga qarshi kurash
Tartibli parvarish va zararkunandalarga qarshi dorilar bilan o'simlik sogʻligʻini saqlash lozim.
Pomidor – mazali, foydali va oson yetishtiriladigan sabzavotdir. Sogʻliq uchun foydalari uni har bir oila dasturxonining ajralmas qismiga aylantiradi.
