Olimlar inson tanasining issiqligini elektr energiyasiga aylantiradigan aqlli mato yaratdilar
Zamonaviy ilmiy tadqiqotlar texnologiyaning kelajagini tubdan o‘zgartirishda davom etmoqda. So‘nggi yillarda eng qiziqarli va foydali kashfiyotlardan biri Xitoylik olimlar tomonidan inson tanasining issiqligini elektr energiyasiga aylantira oladigan yangi turdagi aqlli mato yaratildi.
Ushbu noyob material “termoelektrik rezina” deb nomlanadi. Bu yarimo‘tkazgich polimerlari bilan elastik rezinaning murakkab gibrid tuzilmasidan tashkil topgan. Ushbu kombinatsiya materialga yumshoqlik va cho‘ziluvchanlikni ta’minlab, inson tanasining issiqligini samarali tarzda elektr energiyasiga aylantirish imkonini beradi.
Olimlar kelajakda ushbu matoni “aqlli kiyimlar” asosida ishlatishni rejalashtirmoqdalar. Bunday kiyim cho‘ntakdagi smartfonni qo‘shimcha quvvat manbalarisiz zaryad qilishi mumkin. Bundan tashqari, kiyim egasining tana haroratini avtomatik tartibga solib, qulaylik va energiya tejashni ta’minlaydi.
Ushbu materialning qo‘llanilishi kiyim bilan cheklanmaydi. Tibbiyot sohasida u tashqi batareyalarsiz tana harorati, bosim, kimyoviy tarkib va boshqa muhim ko‘rsatkichlarni nazorat qiluvchi sensorlar yaratishda yangi imkoniyatlar ochadi. Bunday avtonom sensorlar uzoq muddatli sog‘liqni monitoring qilishda yuqori aniqlik va qulaylik ta’minlaydi.
Muhandislar shuningdek, foydalanuvchining harorati va nafas olish tezligini kuzatadigan “aqlli niqoblar”ni ishlab chiqishni taklif qilmoqdalar. Ushbu ma’lumotlar viruslar, o‘pka kasalliklari, jumladan saratonni o‘z vaqtida aniqlashga yordam beradi, oldini olish va davolashni yaxshilaydi.
Oldinroq, 2024 yilda Xitoyda atrof-muhitga qarab rangini o‘zgartiradigan yangi material yaratildi. Bu material insonning ko‘rinmas bo‘lishini ta’minlaydigan texnologiyalarning asosi bo‘lishi mumkin.
Shunday qilib, termoelektrik rezina va shunga o‘xshash innovatsiyalar hayot sifatini sezilarli darajada oshirish, energiya tejash, sog‘liqni saqlash va xavfsizlik sohalarida yangi imkoniyatlar yaratish va’da qilmoqda. Ushbu texnologiyalarni kundalik hayotga joriy etish yaqinda katta yutuqlar va yaxshilanishlarga olib kelishi mumkin.
