Olimlar saratonni boshqa o‘simliklardan 100% aniqlik bilan ajratib bera oladigan usul topdilar
Nigeriyaning Bowen Universiteti olimlari infraqizil nurlanish yordamida saraton hujayralarini an’anaviy biopsiyadan ko‘ra aniqroq aniqlash mumkinligini isbotladilar. Tadqiqot natijalari Cancer Screening and Prevention (CSP) jurnalida chop etildi.
Hozirgi kunda standart diagnostika usuli bu biopsiyadan keyin to‘qimalarni mikroskop ostida tekshirish (gistopatologiya) hisoblanadi. Ammo bu usul invaziv bo‘lib, ko‘p vaqt talab qiladi.
Boshqa usul sifatida tadqiqotchilar infraqizil spektroskopiyani (ATR-Furier IR spektroskopiyasi) taklif qildilar. Ushbu usul infraqizil nurlar va to‘qima molekulalarining o‘zaro ta’sirini o‘lchaydi. Spektrometr deb ataluvchi asbob to‘qimaning kimyoviy tarkibi va uning “spektral barmoq izi”ni qayd etadi.
Tajriba davomida 56 ta sog‘lom va o‘simlik sut bezining namunasi tahlil qilindi. Muhim mezonlardan biri hujayraning yadrosi va sitoplazmasining nisbati edi. Saraton hujayralarida bu nisbat o‘zgaradi va spektrometr sog‘lom va saraton to‘qimalarini aniqlaydi.
Boshqa muhim indikator glikogen edi — hujayraning energiya zahirasi. Glikogen darajasi sut bezining ikki keng tarqalgan yaxshi o‘simtalarini — fibroadenoma va fibroz-kistoz mastopatiyani farqlashda yordam berdi. Ushbu mezonlar 100% sezgirlik va aniqlikni ta’minladi.
Umumiy aniqlik ham 100% ga yetdi. Mualliflar infraqizil spektroskopiyani ko‘krak saratonini tez va aniq diagnostika qilish uchun qulay vosita deb hisoblashadi, ammo klinik amaliyotga joriy etish uchun kengroq sinovlar talab etiladi.
