Hurmo daraxtini yetishtirish usullari va vaqti

Hurmo (Phoenix dactylifera) — issiq va qurg‘oqchil iqlimda o‘sadigan, ko‘p foydali xususiyatlarga ega bo‘lgan subtropik mevali daraxt. Janubiy va sharqiy Turkmaniston hududlari hurmo yetishtirish uchun juda qulay.

Hurmo daraxtini yetishtirish usullari va vaqti

Ekilish vaqti

Hurmoni ekish uchun eng yaxshi davrlar — bahor va kuz:

  • Bahor (mart–aprel):
    Tuproq isiy boshlaganda urug‘ yoki ko‘chat ekiladi.

  • Kuz (sentabr–oktabr):
    Bu davrda ekilgan ko‘chatlar qishdan oldin ildiz otib ulgura oladi.

Yetishtirish usullari

1. Urug‘dan o‘stirish

  • Urug‘lar 7–10 kun suvda ivitiladi.

  • Shishganidan keyin kichik idishga ekiladi.

  • 2–3 oydan keyin nihollar ko‘rina boshlaydi.

  • Hosil olishga 6–8 yil vaqt ketadi.

2. Ko‘chat bilan ekish (ildiz parchalari)

  • Ona daraxt yonidan chiqqan ildiz nihollari ajratilib, yangi joyga ko‘chiriladi.

  • Bu usul bilan 3–5 yilda hosil olish mumkin.

  • Tezroq va samaraliroq usul hisoblanadi.

Tuproq tayyorlash

  • Yaxshi o‘sish uchun chuqur, unumdor va suv o‘tkazadigan tuproq kerak.

  • 60–100 sm chuqurlikda yumshatish lozim.

  • Go‘ng yoki kompost qo‘shish tavsiya qilinadi.

  • Ideal pH darajasi: 7.0–8.5 atrofida.

Sug‘orish va parvarish

  • 1-yil: Haftasiga 2–3 marta sug‘oriladi.

  • Voyaga yetgan daraxtlar: 10–15 kunda bir marta sug‘orish yetarli.

  • Azotli va kaliyli o‘g‘itlar hosildorlikni oshiradi.

  • Qurigan barglar olib tashlanadi, tanaga doimiy parvarish zarur.

Hosil yig‘ish

  • Dastlabki hosil 4–5-yildan boshlab olinadi.

  • Hosil yig‘im vaqti: iyun oxiri – sentabr oralig‘i.

  • Har bir daraxtdan 30–80 kg gacha hurmo olish mumkin.

Hurmo yetishtirish sabr va muntazam parvarish bilan yuqori daromad keltiruvchi, uzoq muddatli foydali faoliyatdir. Turkmanistonning quyoshli iqlimi bu daraxtni yetishtirish uchun juda qulaydir.