Qisman Quyosh Tutilishi
Qisman quyosh tutilishi
2025-yil 21-sentabr kuni Oy Yer bilan Quyosh orasidan o‘tib, Quyosh yuzasining bir qismini to‘sadi. Bu hodisa qisman quyosh tutilishi deb ataladi.
Bu yilgi tutilish faqat Janubiy yarimsharda ko‘rinadi.
Qayerlardan ko‘rinadi?
Bu chiroyli tabiiy hodisani quyidagi mamlakatlarda kuzatish mumkin:
-
Yangi Zelandiya (Janubiy orol) – Quyoshning 70–80% qismi to‘siladi
-
Antarktida – ilmiy stansiyalarda 65–75% gacha ko‘rinadi
-
Okeaniya mamlakatlari (Tonga, Fiji, Samoa va boshqalar) – 30–60% oralig‘ida
-
Avstraliyaning janubi-sharqi – past darajada, 20% gacha
Bu tutilish Turkmanistonda va Yevroosiyo hududining katta qismida ko‘rinmaydi.
Vaqtlar (UTC bo‘yicha):
-
Boshlanishi: 17:29 UTC
-
Eng yuqori nuqtasi: 19:41 UTC
-
Tugashi: 21:53 UTC
-
Umumiy davomiyligi: 4 soat 22 daqiqa
Turkmaniston vaqti bilan (UTC+5): eng yuqori nuqtasi soat 00:41 da (tunda) bo‘ladi — ammo bu yerda ko‘rinmaydi.
Qanday qilib xavfsiz ko‘rish mumkin?
Quyoshga to‘g‘ridan-to‘g‘ri qarash ko‘zlar uchun xavflidir. Shuning uchun:
-
Albatta maxsus quyosh ko‘zoynaklari yoki filtrli teleskop ishlating
-
Telefon yoki kamera bilan suratga olishda — quyosh filtri ishlating
-
Oddiy quyosh ko‘zoynaklari yetarli emas, ular ko‘zingizga zarar yetkazishi mumkin!
Qiziqarli ma’lumot
Bu yilgi ikkinchi quyosh tutilishidir. Birinchisi 29-martda bo‘lib o‘tgan — bu to‘liq quyosh tutilishi edi va Iberiya yarimoroli hududidan ko‘ringan.
Keyingi quyosh tutilishi esa 2026-yil mart oyida bo‘ladi.
Oy va Quyoshning osmonda bir-biriga nisbatan harakati insoniyat tarixidagi eng qadimiy ilmiy qiziqishlardan biridir. Bunday hodisalarni kuzatish nafaqat hayratlanarli, balki ta’limiy va ilmiy jihatdan ham foydalidir.
Agar siz Yangi Zelandiyada yoki Antarktidada yashasangiz — bu imkoniyatni qo‘ldan boy bermang!
