Steviyaning Ishonchli Kuchiga Ega: Saratonga Qarshi Tabiiy Dori Vositasi
Steviya bargi ekstrakti keng tarqalgan tabiiy shakar o‘rnini bosuvchi vosita sifatida tanilgan. Biroq, yapon olimlari bu o‘simlikning yana bir foydali xususiyatini aniqlashdi: banan barglaridan olingan probiotiklar yordamida steviyani fermentatsiya qilish uni oshqozon osti bezi saratoniga qarshi samarali vositaga aylantiradi.
Oshqozon osti bezi saratoni eng xavfli onkologik kasalliklardan biri bo‘lib, u zamonaviy davolash usullariga juda chidamli hisoblanadi. Bu kasallik bilan og‘rigan bemorlarning besh yillik omon qolish ko‘rsatkichi 10 foizdan kam. Shu sababli, ushbu turdagi saratonga qarshi yangi dori vositalarini ishlab chiqish zamonaviy onkologiyaning eng dolzarb vazifalaridan biridir.
Yaponiyaning Xirosima universiteti olimlari shunday xulosaga keldilarki, tabiiy kelib chiqishga ega bo‘lgan steviya ekstrakti sintetik shakar o‘rnini bosuvchilarga qaraganda salomatlik uchun xavfsizroq bo‘lib, ayni paytda kuchli saratonga qarshi faollikka ega. Steviya yuqori konsentratsiyada ham sog‘lom hujayralarga zarar yetkazmasdan, oshqozon osti bezining saraton hujayralarini o‘ldirish qobiliyatiga ega.
Laboratoriya sharoitida o‘tkazilgan bir qator tajribalarda olimlar steviya ekstraktining eng samarali miqdorini aniqlashdi — 1 millilitrga 200 mikrogramm. Bu miqdorda ekstrakt saraton hujayralarining 30 foizigacha yo‘q qilishga qodir edi. Bundan tashqari, Lactobacillus plantarum probiotigi yordamida fermentatsiya qilingan ekstrakt saratonga qarshi ta’sirini ancha kuchaytirdi — xuddi shu miqdorda u 90 foizgacha saraton hujayralarini yo‘q qildi.
Yana bir muhim topilma shundaki, bu davolovchi ta’sir steviya ekstraktidagi xlorogen kislotaning metil efiri (CAME) deb nomlanuvchi birikmaga bog‘liq. Bu modda saraton hujayralarining apoptozini — ya’ni ularning tabiiy yo‘q bo‘lish jarayonini — faollashtiradi. Ayniqsa, fermentatsiyadan so‘ng bu ta’sir kuchaygani, steviya ekstraktining probiotiklar bilan o‘zaro ta’siridan keyin xossalari o‘zgarganini ko‘rsatadi.
Bundan tashqari, fermentatsiyalangan steviya ekstrakti kuchli antioksidant faollikni namoyish etdi: u erkin radikallarning 94 foizini yo‘q qilishga qodir bo‘ldi. Olimlar bu natijani steviya barglarida erkin radikallarni neytrallashtirish qobiliyati bilan tanilgan flavonoidlarning ko‘pligi bilan bog‘lashdi.
Tadqiqotchilarning fikricha, bu natijalar probiotiklarni tabiiy saratonga qarshi vosita sifatida ishlatish istiqbolini ochib beradi. Ular kelgusida laboratoriya hayvonlari ustida qo‘shimcha sinovlar o‘tkazishni rejalashtirishmoqda.
