Qon-tomir kasalliklaridan himoya qiluvchi asosiy odatlar nomi aniqlandi BMC: To‘rt odat ateroskleroz rivojlanish xavfini sezilarli darajada kamaytiradi

Doimiy jismoniy faollik, chekishdan voz kechish, alkogolni me’yorida iste’mol qilish va muvozanatli ovqatlanish — bularning barchasi bosh va bo‘yin sohasini qon bilan ta’minlovchi bo‘yin arteriyalarida blyashkalar hosil bo‘lish xavfini sezilarli darajada kamaytiradi. Bu xulosaga Xitoydagi Fuwai kasalxonasi olimlari kelishdi. Tadqiqot natijalari BMC Public Health jurnalida chop etildi.

Jul 24, 2025 - 08:41
Qon-tomir kasalliklaridan himoya qiluvchi asosiy odatlar nomi aniqlandi BMC: To‘rt odat ateroskleroz rivojlanish xavfini sezilarli darajada kamaytiradi
BOKEH STOCK/Shutterstock/FOTODOM

Tahlilda yurak-qon tomir kasalliklari xavfi yuqori bo‘lgan 43 mingdan ortiq katta yoshli insonlarning ma’lumotlari o‘rganildi. Tomirlarida allaqachon blyashkalar aniqlanganlar ushbu tadqiqotga kiritilmadi. Taxminan ikki yil davomida ishtirokchilar doimiy tibbiy nazorat ostida bo‘lishdi va bo‘yin arteriyalarining ultratovush tekshiruvlaridan o‘tib turishdi.

Olimlar quyidagi to‘rt xulq-atvor omilining ta’sirini baholashdi:

  • chekishdan voz kechish,

  • sog‘lom ovqatlanish,

  • jismoniy faollik,

  • alkogolni me’yorida iste’mol qilish.

Ushbu odatlarning barchasi yangi aterosklerotik blyashkalar hosil bo‘lish xavfining sezilarli darajada kamayishi bilan bog‘liq ekani aniqlandi. Ayniqsa chekmaydigan va muvozanatli ovqatlanadigan kishilarda bu ta’sir yanada kuchli bo‘ldi.

To‘rt odatning barchasiga amal qilgan ishtirokchilarda blyashka hosil bo‘lish xavfi 36 foizga past bo‘lgani aniqlandi. Bundan tashqari, ushbu sog‘lom turmush tarziga oid omillar arteriyalarda blyashka hosil bo‘lishini kechiktirishga yordam beradi. Olimlarning aytishicha, bu ayniqsa yuqori xavf guruhiga mansub kishilar uchun juda muhim.