Shifokor shakar qaramligi haqidagi mifni inkor etdi

Daniya dietologi shirinlikka bo‘lgan intilish narkomaniya emas, balki xulq-atvor odati ekanligini tushuntirdi

Jun 25, 2025 - 18:22
Shifokor shakar qaramligi haqidagi mifni inkor etdi
Manba: Freepik.com/CC0

Shakar giyohvand moddalar yoki spirtli ichimliklardek jismoniy qaramlik keltirib chiqarmaydi. Bu haqda Orhus universitetidagi VIA kollejining ovqatlanish bo‘yicha mutaxassisi Sandra Vigelene WellnessPulse nashriga bergan intervyusida ma’lum qildi.

Shifokorning so‘zlariga ko‘ra, ommaviy axborot vositalaridagi keng tarqalgan da’volarga qaramay, shakar klinik ahamiyatga ega qaramlikni yuzaga keltirmaydi va tibbiy detoksikatsiyani talab qilmaydi. Shirinlikka bo‘lgan intilish ko‘pincha xulq-atvor omillari bilan bog‘liq.

«Shakar — organizmni tozalash kerak bo‘lgan zaharli modda emas. Shirinlikni haddan tashqari iste’mol qilish asosan uning turi, miqdori va iste’mol qilish odatlari bilan bog‘liq», — dedi Vigelene.

Shakar va “detoks”: ilmiy nuqtai nazar
Doktor shakarni “detoks qilish”ni va’da qiluvchi parhezlarning mashhurligini sharhladi. U ta’kidlashicha, organizmga shakardan tozalanish shart emas — muhim narsa muvozanat va me’yorlilikdir.

JSST tavsiyalariga ko‘ra, kattalarga kuniga 2000 kaloriya dietada qo‘shilgan shakardan 50 grammgacha (taxminan 12 choy qoshiq) iste’mol qilishga ruxsat beriladi. Bu miqdorga meva, sabzavot va sut mahsulotlaridagi tabiiy shakarlar kirmaydi.

“Nazokatli shakarga qaramlik” nima uchun yuzaga keladi?
Mutaxassis tushuntirishicha, shirinlikka bo‘lgan qiziqish ko‘pincha quyidagi holatlarda rivojlanadi:

  • Qattiq parhezlar va to‘satdan shakarni to‘xtatish,

  • Kun davomida yetarli ovqatlanmaslik,

  • Stress yoki xavotir tufayli emotsional ovqatlanish.

Hayvonlar ustida olib borilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, shakar yog‘lar yoki rafinlangan uglevodlar bilan birga bo‘lganda, miya lazzat markazlarini faollashtirib, xulq-atvor odatlarini shakllantirishi mumkin. Ammo tibbiy ma’noda jismoniy qaramlik yuzaga kelmaydi.

“Bu degani, insonda spirtli ichimliklar yoki giyohvand moddalarni to‘xtatganda yuzaga keladigan abstinent simptomlari bo‘lmaydi. Ya’ni, bu kasallik emas, odatdir”, — deb qo‘shimcha qildi dietolog.