Uzoq yoki tartibsiz kunduzgi uyqu erta oʻlim xavfini oshiradi
Ko‘pchilik kunduzgi uyquni dam olish va energiya tiklashning foydali usuli deb hisoblaydi. Ammo so‘nggi ilmiy tadqiqot bu tushunchaga shubha ostida qaraydi. Garvard Tibbiyot Maktabi olimlari uzoq davom etuvchi yoki doimiy o‘zgarib turuvchi kunduzgi uyqu erta o‘lim xavfi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkinligini aniqladi.
Tadqiqot natijalari nufuzli SLEEP jurnalida eʼlon qilingan.
Tadqiqot tafsilotlari:
Tadqiqotda o‘rtacha yoshi 63 bo‘lgan 86 mingdan ortiq ko‘ngilli ishtirok etdi. Ular 7 kun davomida maxsus bilaguzuk taqib yurishdi, bu qurilmalar uyqu va harakat holatini qayd etib bordi. Asosiy e’tibor soat 9:00 dan 19:00 gacha bo‘lgan kunduzgi uyquga qaratildi.
11 yil davomida 5189 ishtirokchi (ya’ni 6%) vafot etdi.
Asosiy natijalar:
-
Kunduzgi uyquning o‘rtacha davomiyligi – 24 daqiqa;
-
Uzoqroq yoki doimiy o‘zgarib turadigan uyquga ega bo‘lganlarda erta o‘lim xavfi yuqori bo‘lgan.
“Tartibsiz uyqu” degani har kuni har xil vaqtda, har xil davomiylikda uxlashni anglatadi.
Nima uchun bu muhim?
Uyqu sog‘liq uchun muhim bo‘lishiga qaramay, ushbu tadqiqot shuni ko‘rsatadiki:
Haddan tashqari ko‘p yoki tartibsiz kunduzgi uyqu sog‘liqdagi muammolar belgisi bo‘lishi mumkin.
Bunday muammolarga quyidagilar kiradi:
-
Depressiya,
-
Parkinson kasalligi,
-
Temir tanqisligi anemiyasi va boshqalar.
Tadqiqot mualliflaridan biri Chenlu Gao bu natijalar bizning kunduzgi uyqu foydasi haqidagi an’anaviy tushunchalarimizga zid ekanini ta’kidladi.
Xulosa: Kunduzgi uyqu meʼyorida va tartibli bo‘lishi kerak
Agar siz tez-tez uxlab qolishni xohlasangiz yoki uzoq vaqt uxlash odatingiz bo‘lsa, bu holatni jiddiy qabul qiling.
Bu oddiy charchoq emas, balki boshqa kasalliklar alomati bo‘lishi mumkin.
Maslahat:
Kunduzgi charchoq, uyqu rejimining buzilishi yoki doimiy holsizlik — bu shifokorga murojaat qilish uchun yetarli sababdir.
Uyqu — salomatlik kalitidir. Ammo har qanday kalit kabi, uni noto‘g‘ri ishlatsangiz, eshikni ochmaydi, balki yopib qo‘yadi.
