Adamlar üçin peýdaly bolan gök önümi: şugundyryň adamlardaky gan basyşyny peseltmegi
Beýik Britaniýadaky Ekseter uniwersitetiniň ylmy işgärleri geçirilýän barlaglarynda, konsentrirlenen çüýşe süýdüniň garry adamlaryň gan basyşyny peseltmäge kömek edýändigini we munuň howa ýollaryndaky mikroorganizmleriň düzümini üýtgetmek arkaly amala aşyrylýandygyny anykladylar. Barlagyň netijeleri Free Radical Biology and Medicine (FRBM) atly ylmy žurnalda çap edildi.
Barlagyň maksady we usuly
Barlaga jemi 75 adam gatnaşdy, olar 60-70 ýaş aralygyndaky 36 garry we 39 ýaşlar toparyndan ybaratdy. Ishtirokçylar iki topara bölündi. Iki hepde dowam eden barlag döwründe bir topar çüýşe süýdüni, beýleki topar bolsa plasebony gününe iki gezek içdiler.
Eksperiment tamamlanandan soň, alymlar her bir ishtirokçynyň agyz boşlugyndaky mikroorganizmleriniň düzümine DNK sekwensiýa usuly bilen çuňňur analiz geçirdiler.
Esasy netijeler
Çüýşe süýdüni kabul eden garry adamlarda Prevotella ýaly zyýanly bakteriýalaryň sany azaldy, ýagny peýdaly bakteriýalar, mysal üçin Neisseria köpelýär.
Mikroorganizmlerindäki bu üýtgeşmeler, iýmit bilen kabul edilen nitratlaryň azot oksidine öwrülmegini netijeli edip, gan damarlarynyň giňelmegine sebäp bolýar. Şeýlelik bilen, gan basyşy peselýär.
Garry adamlarda bu täsirler aç-açan görünse-de, ýaşlarda şol täsirler hasaba alynmady, bu bolsa çüýşe süýdüniň aýratyn garrylar üçin peýdalydygyny görkezýär.
Ylmy we amaly ähmiýeti
Alymlar nitratlara baý dieta kabul etmegiň ýaş geçende ýürek-damar saglygyny goramak üçin amatly we netijeli ýol bolup biljekdigini bellediler.
Nitratlar diňe çüýşede däl, eýsem ispanaý, rukola, seldereý, fenhel we кейл ýaly gök önümlerde hem köp mukdarda bolýar. Bu önümleriň iýmitlenme meýilnamasyna goşulmagy gan damarlarynyň ýagdaýyny gowulandyrmaga we gan basyşyny düzgünleşdirmäge kömek edip biler.
Bu barlag agyz boşlugynyň mikrobiomasynyň adam saglygyna uly täsir edýändigini görkezýär we iýmitlenme arkaly ýaşlarda ýüze çykýan keselleriň öňüni almakda täze mümkinçilikleri açýar. Çüýşe süýdü diňe lezzetli içgi bolman, garry adamlarda gan basyşy peseltmekde peýdaly serişde bolup durýar.
Bu çemeleşme — iýmit we mikrobiologik deňagramlylygyň birleşmegi — garry adamlardaky ýürek-damar kesellerine garşy göreşde möhüm ädim bolup biler.
