Alymlar bagyr we içegäni doly dikeltmegiň ýoluny tapdylar
mBio žurnalynda çap edilen täze ylmy işde, ABŞ-nyň Kaliforniýa uniwersitetiniň Davis saglygy goraýyş bölüminiň alymlary adam bedenindäki içege bakteriýalarynyň bagyr we içege üçin şypaly täsir edýän maddany öndürýändigini anykladylar. Bu tapyndy bagyr keselleriniň we içege zeperleriniň bejergisinde täze döwri açyp biler.

Laktobasillardan alnan molekula saglygy dikeldýär
Gözlegleriň barşynda alymlar Lactobacillus jynsyna degişli bakteriýalaryň öndürýän maddasy — 10-gidroksi-sis-12-oktadesen kislotasyny (10-HSA) seljerip gördüler. Bu molekula, aýratyn-da, adam saglygyna howp salýan we köplenç kakmaç, mekgejöwen ýaly önümlerde duş gelýän zäherli maddanyň — aflatoksin B1-iň täsirine garşy güýçli gorag häsiýetine eýe bolup çykdy.
Mysal hökmünde syçanlar bilen geçirilen synaglar
Laboratoriýada syçanlar bilen geçirilen tejribelerde bu molekulanyň:
-
Bagyrda we içegede aflatoksin tarapyndan döreýän ähli zeperleri doly aýyrandygy,
-
Içegäniň epitel barýerini dikeldendigi,
-
Düwme (safra) turşularynyň derejesini kadalaşdyrandygy,
-
Bagyr funksiýalarynyň — ýag çalşygynyň we zähersizlendirmegiň — gowulaşmagyna sebäp bolandygy,
-
we içegedäki immun prosesleriň durnuklaşandygyny görkezdi.
10-HSA nädip işleýär?
10-HSA organizmdäki PPARα atly belogy işjeňleşdirýär. Bu belok bedendäki ýag çalşygy bilen baglanyşykly möhüm funksiýalara jogapkär bolup, maddalaryň dogry bölünip ulanylmagyny üpjün edýär. Şonuň bilen birlikde, bu molekula sintetiki derman serişdeleriniň öňe sürýän islenmeýän täsirlerini döretmeýär.
Geljekde näme garaşylýar?
Alymlar bu maddanyň esasynda:
-
Bagyr keselleriniň öňüni alyjy,
-
we aflatoksin bilen zäherlenmegiň ýa-da ýokumly önümler arkaly zyýan çekmegiň garşysyna göreşýän howpsuz biologiki goşundy taýýarlamagy maksat edinýärler.
Ilkinji kliniki synaglar ýagly bagyr keselli ýa-da metaboliki bozulmalar bilen ýaşaýan adamlar bilen geçirilmegine garaşylýar.
“Mikrobiom dermanlarynyň” täze eýýamy başlaýar
Makalanyň awtorlary bu açyşyň geljekde mikrobioma esaslanýan täsirli we takyk işleýän derman serişdeleriniň döredilmegine ýol açyp biljekdigini nygtaýarlar. Şeýle serişdeler adamlaryň öz bedenindäki peýdaly bakteriýalaryň mümkinçiliklerini ulanyp, saglygy dikeltmäge mümkinçilik döreder.