Esasy faktor — fiziki işjeňlik: alymlar spermanyň hilini ýokarlandyrýan esasy sebäbi anykladylar
Adelaýda uniwersitetiniň alymlary erkeklerde agramyň azalmagynyň spermanyň hiline uly täsir etmeýändigini, emma dogry iýmitlenmegiň we yzygiderli fiziki maşklaryň onuň hilini ep-esli ýokarlandyrýandygyny anykladylar. Gözlegiň netijeleri Human Reproduction Update (HRU) žurnalynda çap edildi.
Alymlar dürli ýurtlarda geçirilen 32 ylmy işi seljerip, 18–50 ýaş aralygyndaky semiz erkekleriň arasynda dürli agram azaldyş usullarynyň täsirini deňeşdirdiler. Bu usullaryň arasynda barýatrik hirurgiýa, derman serişdeleri we maşk bilen iýmit programmalary bardy.
Netijede belli boldy: diňe agramyň peselmegi spermanyň hiline — onuň mukdaryna, hereketliligine we gurluşyna — gönüden-göni täsir etmeýär. Mysal üçin, operasiýa arkaly tiz agram ýitiren erkeklerde spermanyň mukdary ýa-da hilinde düýpli gowulaşma bolmandyr. Hatda şeýle operasiýalar kähalatlarda organizmdäki witamin we mineral ýetmezçiligi sebäpli wagtlaýyn reproduktiw funksiýany peseldip bilýär.
Şonuň bilen bir wagtda, dogry iýmitlenme we yzygiderli fiziki herekete üns berlen toparlarda spermanyň hili gowulanandyr — hatda agram uly üýtgeme geçirmese-de.
Alymlaryň pikiriçe, semiz erkeklerde erkeklik öndürijiligi (fertilligi) esasan sagdyn iýmit we fiziki işjeňlik arkaly gowulaşýar, diňe agramyň azalmagy bilen däl.
Şeýle hem gözlegde agram peseldýän dermanlaryň täsiri barada maglumatlaryň çäkli bolandygy, esasan metformin we liraglutiid ýaly serişdeleriň öwrenilendigi bellenilýär. Alymlar häzirki wagtda meşhur bolan Ozempic ýaly täze serişdeleriň erkekleriň tohum hiline nähili täsir edýändigini öwrenmegiň zerurdygyny nygtadylar.
